تعریف چوب:
تعریف چوب بسته به اینکه این ماده را در چه قسمتی بخواهیم مورد استفاده قرار دهیم فرق می کند و به طور کلی می توان سه تعریف برای آن به کار برد.
1- تعریف گیاه شناسی:
چوب عبارت است از مجموعه ای از بافت های ثانویه لینین شده گیاهان آوندی که در بین مغز و لایه زاینده (کامبیوم) ساقه و ریشه و شاخه ها قرار می گیرد.
2- تعریف تجاری:
چوب عبارت است از قسمت های داخلی ساقه، ریشه و شاخه درختان و درختچه ها که قابل تبدیل برای استفاده در مصارف گوناگون می باشد و می توان با کار کردن بر روی آن به ارزش و مرغوبیت آن افزود.
3- تعریف صنعتی:
چوب عبارت است از ماده ای جامد و متخلخل فیبری شکل، که دارای ساختمان سازمان یافته ای است و از هر طرف نایکسان و ناهمگن می باشد.
مواد استخراجی تا 5% وزن خشک چوب شامل:
– مواد معدنی مانند کربنات کلسیم، اسیدهای آلی
– هیدروکربورهای چرب و معطر
– ترپن ها، صمغ ها و کائوچو
– کینون ها و مواد رنگی
– آلکالوئیدها(سم ها)
– هیدرات کربن مانند نشاسته و قندها و…
مواد استخراجی را از طریق تقطیر چوب و افزودن موادی بر آن از چوب جدا می کنند، که در اثر این عمل موادی مانند ذغال اکتیو، اسید استیک و صمغ واکس به دست می آید.
در مجموع عناصر عمده تشکیل دهنده چوب شامل:
– 50% کربن
– 43% اکسیژن
– 1.6% هیدروژن
– 0.2% خاکستر
– 0.04% ازت
استحکام در چوب به دو عامل بستگی دارد:
1- میزان فیبر موجود در واحد ساختمان ها از آن چوب
2- ضخامت جداره چوب ها می باشد
بنابراین اگر در چوبی میزان فیبر بیشتر باشد آن چوب سنگین و سخت تر است که بر این اساس می توان گفت سبک ترین چوب، چوبی است به نام باندا یا بالسا با جرم حجمی 19./. و سنگین ترین چوب چوبی هست با نام کلیستانتانوس با وزن مخصوص 1.2 که در آب غرق می شود.
بر این اساس می توان درختان را به سه قسمت تقسیم کرد:
1- درختان سبک؛ مانند: صنوبر، نم دار، بید، تبریزی، کرک.
2- درختان متوسط؛ مانند: راش، افرا، گردو.
3- درختان سنگین؛ مانند: بلوط، چندل، سخدار و انجیلی.
عوامل موثر در خاصیت ارتجاعی:
پارانشیمر ها مهم ترین عوامل در خاصیت ارتجاعی در چوب ها می باشند. بر این اساس چوب هایی که بافت پارانشیمری زیادی دارند خاصیت ارتجاعی قابل توجهی دارد؛ مثل:
چوب زبان گنجشک: استفاده در میله پارالل، بارفیکس، چوب اسکی، تخته پرش، تخته شیرجه.
چوب آزاد و افرا: تولید وسایل ورزشی.
چوب سرخدار: در تولید کمان.
چوب پیسه آ: تار.
چوب آپیس: برای ویولن.
چوب توت: برای تار و سه تار.
چوب گردو: برای سنتور مناسب است.
خصوصیات فیزیکی:
1- وزن مخصوص: نسبت وزن به حجم بستگی به رطوبت دارد چوب اما به طور کلی در چوب سنگینی با لختی رابطه مستقیم دارد یعنی هر جا که مایل باشید از چوب محکمی استفاده کنید مجبورید از چوب سخت بهره برداری کنید.
2- رنگ چوب: دوام چوب ها با تیرگی آنها رابطه مستقیم دارد همچنین درون چوب از بیرون آن تیره تر و لایه هایی تشکیل شده در چوب بهاره روشن تر از چوب تابستانه است رنگ چند چوب مهم عبارتند از:
تبریزی (سفید)، صنوبر (کرم)، شمشاد (زرد لیموئی)، اوکالیپتوس (قهوه ای مایل به قرمز)، گردو (خاکستری مایل به قهوه ای تیره)، آبنوس (سیاه).
3- مقاومت و هدایت الکتریکی و حرارتی چوب: باید بدانیم چوب ها از عایق های مناسب حرارتی و الکتریکی می باشند و در کاربرد بسیاری از آنها مربوط به خاصیت چوب می باشند؛ مانند: دسته سیخ کباب، کتری، ساختمان سازی از آنها استفاده می کنند. خاصیت دیگر آنها خاصیت آکو ستیک است، گچ هم بعد از چوب دارای این خاصیت است و همین پارچه و ساتن و پرده های مخملی و شانه تخم مرغ هم جاذب صوت هستند
